Ngành phân tích dữ liệu là gì? Mức lương ra sao?

Trong kỷ nguyên số, dữ liệu đang trở thành “tài nguyên mới” giúp doanh nghiệp đưa ra quyết định chính xác và nhanh chóng hơn. Từ tài chính, marketing đến y tế hay giáo dục, ngành phân tích dữ liệu ngày càng đóng vai trò quan trọng trong mọi lĩnh vực. Vậy ngành phân tích dữ liệu là gì? Học gì, làm gì, lương có cao không? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về xu hướng nghề nghiệp đầy tiềm năng này!

Ngành phân tích dữ liệu là gì?

Ngành phân tích dữ liệu (Data Analyst) là một chuyên ngành thuộc lĩnh vực công nghệ thông tin, tập trung vào việc xử lý và phân tích dữ liệu thô nhằm khai thác các thông tin có giá trị. Qua việc ứng dụng các công cụ và phương pháp phân tích hiện đại, chuyên gia dữ liệu có thể phát hiện ra xu hướng, mối liên hệ và những dữ kiện ẩn sâu mà con người khó nhận ra nếu chỉ quan sát bằng mắt thường.

Lĩnh vực phân tích dữ liệu hiện đang đóng vai trò thiết yếu trong nhiều ngành nghề như tài chính, chăm sóc sức khỏe, tiếp thị, sản xuất và kinh doanh. Ngày càng nhiều tổ chức sử dụng phân tích dữ liệu như một công cụ chiến lược để:

• Hiểu rõ hơn về hành vi và nhu cầu của người tiêu dùng.
• Nâng cao hiệu quả của các chiến dịch marketing và tăng cường sự tương tác với khách hàng.
• Tối ưu hóa quy trình vận hành, quản lý sản phẩm và ra quyết định.
• Định hướng mở rộng quy mô hoạt động dựa trên dữ liệu thực tế.

Ngành phân tích dữ liệu tập trung vào việc xử lý và phân tích dữ liệu thô nhằm khai thác các thông tin có giá trị

Yêu cầu công việc ngành phân tích dữ liệu

Công việc của một chuyên viên phân tích dữ liệu (Data Analyst) đòi hỏi sự kết hợp giữa kiến thức chuyên môn, kỹ năng phân tích và khả năng xử lý thông tin đa dạng. Để đảm nhận vị trí này, ứng viên cần đáp ứng một số tiêu chí như sau:

Trình độ chuyên môn

Ứng viên phù hợp thường là người đã tốt nghiệp đại học trong các lĩnh vực liên quan như Khoa học dữ liệu, Thống kê, Toán học, Marketing số (Digital Marketing), Công nghệ thông tin, Khoa học máy tính, Nghiên cứu thị trường hoặc Quản trị hệ thống thông tin.

Một Data Analyst thường thu thập dữ liệu từ nhiều nguồn khác nhau thông qua các công cụ số hoặc khảo sát thực tế, bao gồm cả dữ liệu dạng số, văn bản, hình ảnh… Sau đó, chuyên viên sẽ tiến hành phân tích, đưa ra các nhận định và viết báo cáo chi tiết nhằm hỗ trợ việc ra quyết định.

Cụ thể, họ cần:

• Tổng hợp, phân tích dữ liệu và trình bày dưới dạng báo cáo.
• Giao tiếp với quản lý hoặc khách hàng để cập nhật tiến độ và hiểu rõ yêu cầu phân tích.
• Giải thích kết quả phân tích cho cấp lãnh đạo và đề xuất hướng giải quyết dựa trên dữ liệu.
• Thực hiện các công việc liên quan khác theo sự phân công, bao gồm chỉnh sửa và hoàn thiện báo cáo khi cần.

Một Data Analyst phải có khả năng tổng hợp và phân tích dữ liệu

Kỹ năng chuyên môn cần thiết

• Phân tích dữ liệu: Có khả năng xử lý, phân tích và phát hiện xu hướng, mối liên hệ trong tập dữ liệu lớn.
• Thống kê học: Vận dụng các phương pháp thống kê để đưa ra kết luận có cơ sở.
• Lập trình: Thành thạo một số ngôn ngữ như Python, R, hoặc SQL để thao tác và trực quan hóa dữ liệu.
• Tư duy logic: Suy nghĩ có hệ thống, phân tích vấn đề một cách khoa học và chặt chẽ.
• Giao tiếp hiệu quả: Trình bày kết quả phân tích rõ ràng, dễ hiểu cho cả người không chuyên môn.
• Làm việc nhóm: Phối hợp hiệu quả với các bộ phận khác như IT, Marketing, hoặc Kinh doanh để đảm bảo mục tiêu chung.

Một Data Analyst phải là người có tư duy tốt

Ngành phân tích dữ liệu học trường nào?

Hiện nay, câu hỏi “Ngành phân tích dữ liệu học trường nào?” đang được rất nhiều bạn trẻ quan tâm, đặc biệt trong bối cảnh ngành này ngày càng mở rộng và có tiềm năng phát triển mạnh mẽ trong tương lai. Tại Việt Nam, ngành Data Analyst thường được giảng dạy thông qua các chương trình thuộc ngành Khoa học Máy tính, Khoa học Dữ liệu hoặc Công nghệ Thông tin tại nhiều trường đại học và cao đẳng uy tín.

Một số trường đào tạo nổi bật về phân tích dữ liệu có thể kể đến:

• Đại học Bách khoa Hà Nội: Ngành Khoa học máy tính, chuyên sâu về Khoa học dữ liệu và Trí tuệ nhân tạo.
• Đại học Quốc gia Hà Nội: Đào tạo ngành Khoa học máy tính với chuyên ngành Khoa học dữ liệu.
• Đại học Quốc gia TP.HCM: Ngành Khoa học máy tính, chuyên ngành Khoa học dữ liệu được chú trọng phát triển.
• Đại học Công nghệ Thông tin – ĐHQG TP.HCM: Đào tạo ngành Khoa học dữ liệu kết hợp với công nghệ hiện đại.
• Đại học Kinh tế Quốc dân: Cung cấp chương trình Khoa học dữ liệu trong kinh tế và kinh doanh (DSEB), kết hợp giữa công nghệ và tư duy kinh tế.
• Đại học Khoa học Tự nhiên – ĐHQG Hà Nội: Có ngành Khoa học dữ liệu với định hướng nghiên cứu và ứng dụng.
• Đại học Khoa học & Công nghệ Hà Nội (USTH): Cung cấp chương trình đào tạo chuyên sâu về Khoa học dữ liệu theo chuẩn quốc tế.

Có nhiều trường đại học đào tạo ngành phân tích dữ liệu

Học ngành phân tích dữ liệu ra làm gì?

Với tiềm năng phát triển mạnh mẽ và cơ hội nghề nghiệp rộng mở, ngành Data Analyst đang trở thành lựa chọn hấp dẫn cho những ai yêu thích công việc liên quan đến dữ liệu. Dưới đây là một số vị trí tiêu biểu trong ngành này:

Chuyên gia phân tích trí tuệ doanh nghiệp (Business Intelligence Analyst)

Chuyên gia phân tích trí tuệ doanh nghiệp (Business Intelligence Analyst) đảm nhận vai trò thu thập, xử lý và trực quan hóa dữ liệu nhằm hỗ trợ tổ chức đưa ra quyết định dựa trên các thông tin phân tích chính xác. Họ khai thác dữ liệu từ nhiều nguồn khác nhau như hệ thống ERP, CRM để tạo ra những báo cáo và phân tích giúp lãnh đạo có cái nhìn rõ ràng hơn về hoạt động kinh doanh.

Các công việc chính của chuyên gia phân tích trí tuệ doanh nghiệp bao gồm:

• Xây dựng và duy trì các báo cáo, dashboard phản ánh các chỉ số hiệu suất và mục tiêu kinh doanh quan trọng.
• Phân tích dữ liệu để tìm ra các xu hướng và mẫu hình hỗ trợ định hướng chiến lược.
• Phối hợp với các phòng ban để hiểu rõ yêu cầu và nhu cầu kinh doanh nhằm tối ưu hóa dữ liệu cung cấp.
• Tìm kiếm và đề xuất các nguồn dữ liệu mới giúp nâng cao hiệu quả hoạt động.
• Phát triển mô hình dữ liệu, tài liệu liên quan nhằm hỗ trợ triển khai các giải pháp BI.
• Sử dụng các công cụ trực quan hóa để trình bày kết quả một cách sinh động và dễ hiểu cho các bên liên quan.
• Tham gia xây dựng các chiến lược phát triển thông minh kinh doanh phù hợp với xu hướng mới.
• Luôn cập nhật những công nghệ và kỹ thuật tiên tiến trong lĩnh vực phân tích dữ liệu và BI.

Để theo đuổi nghề này, bạn nên có nền tảng học vấn từ các ngành như khoa học máy tính, thống kê, kinh doanh,… Đồng thời, cần trang bị kỹ năng về phân tích dữ liệu, thống kê và lập trình để đáp ứng yêu cầu công việc.

Bạn có thể làm chuyên gia phân tích trí tuệ doanh nghiệp sau khi tốt nghiệp ngành phân tích dữ liệu

Chuyên gia phân tích dữ liệu (Data Analyst)

Chuyên gia phân tích dữ liệu (Data Analyst) chịu trách nhiệm xử lý và khám phá dữ liệu nhằm cung cấp thông tin giá trị hỗ trợ doanh nghiệp trong việc xây dựng chiến lược kinh doanh. Công việc của họ bao gồm:

• Đánh giá độ chính xác và hiệu quả của các bảng dữ liệu trong hệ thống phân tán.
• Quản lý và kiểm soát dữ liệu, giúp các bên liên quan hiểu rõ và ứng dụng dữ liệu để ra quyết định kinh doanh phù hợp.
• Hợp tác với các đồng nghiệp như kỹ sư dữ liệu, nhà phân tích kinh doanh để triển khai và cải tiến hệ thống dữ liệu hiện tại.
• Chuẩn bị các bảng dữ liệu phức tạp theo yêu cầu hỗ trợ cho nhà phân tích kinh doanh.
• Phân tích các tập dữ liệu lớn, cung cấp các hiểu biết sâu sắc nhằm giải quyết các vấn đề kinh doanh quan trọng.

Vị trí này thường phổ biến trong ngành tài chính, công nghệ và các doanh nghiệp bán lẻ. Data Analyst giúp doanh nghiệp nhận diện các khó khăn còn tồn đọng và đề xuất các giải pháp hiệu quả.

Để đảm nhận vị trí này, ngoài kỹ năng phân tích, xử lý và thống kê dữ liệu, ứng viên còn cần có khả năng truyền đạt thông tin rõ ràng, dễ hiểu để trình bày kết quả phân tích.

Chuyên gia phân tích dữ liệu đang là lĩnh vực thu hút nhân lực hiện nay

Kỹ sư khoa học dữ liệu (Data Scientist)

Kỹ sư khoa học dữ liệu (Data Scientist) chịu trách nhiệm phân tích và xử lý lượng dữ liệu lớn nhằm hỗ trợ doanh nghiệp trong việc đưa ra các quyết định chiến lược. Ví dụ, họ có thể xây dựng mô hình dự đoán rủi ro tín dụng trong ngành ngân hàng để hỗ trợ quy trình xét duyệt cho vay. Một số nhiệm vụ chính của Data Scientist bao gồm:

• Nghiên cứu và phát triển các mô hình dự đoán dựa trên kho dữ liệu lớn của doanh nghiệp.
• Thiết kế, xây dựng và triển khai các thuật toán, mô hình học máy để giải quyết các bài toán cụ thể.
• Tối ưu hóa và nâng cao hiệu quả các giải pháp đã triển khai.
• Phối hợp chặt chẽ với các bộ phận liên quan để tích hợp và áp dụng các giải pháp khoa học dữ liệu.

Công việc Data Scientist phổ biến trong các ngành công nghệ và tài chính, đồng thời được ứng dụng rộng rãi trong y tế, công nghệ thông tin và nhiều lĩnh vực khác. Để theo đuổi nghề này, người làm cần có bằng đại học chuyên ngành khoa học máy tính, thống kê hoặc các lĩnh vực liên quan, cùng với kiến thức sâu về khoa học dữ liệu, machine learning và kỹ năng phân tích, xử lý vấn đề hiệu quả.

Kỹ sư khoa học dữ liệu chịu trách nhiệm phân tích và xử lý lượng dữ liệu lớn

Kỹ sư dữ liệu (Data Engineer)

Kỹ sư dữ liệu (Data Engineer) chuyên về thiết kế, xây dựng và duy trì các hệ thống quản lý dữ liệu quy mô lớn. Vị trí này đòi hỏi kiến thức sâu rộng về cơ sở dữ liệu, lập trình và kiến thức toàn diện về hệ sinh thái dữ liệu. Những nhiệm vụ chính của kỹ sư dữ liệu gồm:

• Phát triển và vận hành hạ tầng dữ liệu tập trung như Data Warehouse và Data Lake.
• Thiết kế và triển khai các pipeline dữ liệu nhằm tự động hóa quá trình thu thập, xử lý và lưu trữ dữ liệu.
• Giám sát, tối ưu hiệu suất hệ thống dữ liệu để đảm bảo đáp ứng yêu cầu về dung lượng và tốc độ xử lý.
• Xây dựng kiến trúc dữ liệu phù hợp cho doanh nghiệp, đồng thời đề xuất các giải pháp cải tiến.
• Hỗ trợ đội ngũ phân tích dữ liệu trong việc truy cập và hiểu cấu trúc dữ liệu.
• Thực hiện các biện pháp bảo mật nhằm bảo vệ an toàn thông tin.

Với vai trò quan trọng trong nhiều ngành như công nghiệp, tài chính và marketing, kỹ sư dữ liệu hiện được đánh giá cao về kỹ năng và kinh nghiệm. Chẳng hạn, trong lĩnh vực bán lẻ, Data Engineer sẽ xây dựng hệ thống lưu trữ dữ liệu để quản lý thông tin khách hàng một cách hiệu quả.

Để trở thành kỹ sư dữ liệu, người học cần tốt nghiệp ngành Công nghệ thông tin hoặc các chuyên ngành liên quan, đồng thời trang bị kỹ năng về quản trị cơ sở dữ liệu, lập trình và quản lý hệ thống dữ liệu.

Kỹ sư dữ liệu chịu trách nhiệm phát triển và vận hành hạ tầng dữ liệu

Chuyên gia phân tích định lượng (Quantitative Analyst)

Chuyên viên phân tích định lượng (Quantitative Analyst) chuyên sử dụng các phương pháp số học và kỹ thuật định lượng để phân tích, dự báo dữ liệu phục vụ cho hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Các nhiệm vụ chính của chuyên gia phân tích định lượng bao gồm:

• Thu thập và xử lý dữ liệu, thực hiện backtest các chiến lược giao dịch theo chỉ đạo từ trưởng nhóm.
• Thực thi các chiến lược giao dịch cổ phiếu niêm yết và chứng khoán phái sinh dựa trên kế hoạch của VNDIRECT, theo hạn mức và mục tiêu lợi nhuận do trưởng nhóm và Giám đốc Khối IMS giao phó.
• Lập báo cáo giao dịch hàng ngày, bao gồm kết quả giao dịch, phân tích thị trường và cập nhật các tin tức quan trọng theo ngày hoặc tuần.
• Phối hợp với các bộ phận khác để giải quyết các công việc phát sinh khi cần thiết.

Vị trí này thường được tìm thấy nhiều ở ngành tài chính và kinh doanh, đặc biệt trong các công ty chứng khoán và quỹ đầu tư. Các chuyên gia phân tích định lượng giúp doanh nghiệp dự đoán xu hướng thị trường tài chính một cách chính xác, góp phần nâng cao hiệu quả đầu tư.

Để trở thành một Quantitative Analyst, ứng viên cần có bằng đại học chuyên ngành toán học, thống kê hoặc tài chính, đồng thời trang bị kiến thức chuyên sâu về hệ thống dữ liệu và khả năng làm việc với các số liệu phức tạp.

Chuyên viên phân tích định lượng chuyên sử dụng các phương pháp số học và kỹ thuật định lượng để phân tích, dự báo dữ liệu

Tìm việc phân tích dữ liệu ở đâu?

Ngành phân tích dữ liệu đang phát triển mạnh mẽ, vì vậy cơ hội việc làm cũng rất đa dạng và phong phú. Bạn có thể tìm kiếm các vị trí Data Analyst tại nhiều lĩnh vực như tài chính, ngân hàng, công nghệ thông tin, bán lẻ, y tế, và marketing. Các công ty lớn, doanh nghiệp startup hay tổ chức nghiên cứu đều đang cần các chuyên gia phân tích dữ liệu để tối ưu hóa hoạt động và đưa ra các quyết định chính xác hơn dựa trên dữ liệu. Bên cạnh đó, các nền tảng tuyển dụng trực tuyến cũng là nguồn tìm việc hữu ích cho các ứng viên ngành phân tích dữ liệu.

Vietnamworks là một trong những website tuyển dụng hàng đầu tại Việt Nam, chuyên cung cấp các cơ hội nghề nghiệp chất lượng cao, trong đó có nhiều vị trí liên quan đến phân tích dữ liệu. Trên Vietnamworks, bạn có thể dễ dàng tìm thấy các tin tuyển dụng dành cho Data Analyst, Data Scientist, Business Intelligence Analyst và nhiều vai trò khác trong lĩnh vực dữ liệu. Hệ thống lọc thông minh giúp bạn nhanh chóng tiếp cận các công việc phù hợp với kỹ năng và yêu cầu cá nhân. Ngoài ra, Vietnamworks còn cung cấp các bài viết, tư vấn nghề nghiệp giúp bạn nâng cao kỹ năng và chuẩn bị tốt hơn cho các vòng phỏng vấn. Đây là địa chỉ lý tưởng để bạn bắt đầu hành trình tìm kiếm việc làm trong ngành phân tích dữ liệu.

Ngành phân tích dữ liệu là lĩnh vực tiềm năng với nhiều cơ hội phát triển và mức lương hấp dẫn. Với sự gia tăng nhu cầu về dữ liệu trong mọi ngành nghề, các chuyên gia phân tích dữ liệu ngày càng trở nên thiết yếu. Nếu bạn đam mê xử lý và khai thác thông tin từ dữ liệu, đây chính là ngành nghề đáng để theo đuổi và phát triển trong tương lai. Hãy trang bị kỹ năng phù hợp để nắm bắt cơ hội và thành công trên con đường này.

Xem thêm: Khám phá ngay các ngành nghề mức lương cao mới nhất hiện nay.

— HR Insider —

VietnamWorks – Website tuyển dụng trực tuyến số 1 Việt Nam