Năm 2023 có nhiều sự thay đổi về tiền lương của cán bộ công nhân viên khiến người lao động quan tâm. Bên cạnh tiền lương cơ bản, còn rất nhiều khoản phụ cấp, trợ cấp người lao động được hưởng. Vậy phụ cấp lương là gì? Các khoản phụ cấp lương bao gồm những khoản nào và đối tượng nào được hưởng? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết này!
Phụ cấp lương là gì?
Phụ cấp lương là các khoản bổ sung thường xuyên hoặc không thường xuyên hàng tháng mà Công ty dành cho người lao động.
Các khoản phụ cấp lương
Phụ cấp đánh giá kết quả công việc
Là khoản phụ cấp căn cứ vào đánh giá kết quả thực hiện công việc hàng tháng. Hàng tháng, Cán bộ quản lý trực tiếp các bộ phận đánh giá xếp loại Cán bộ, công nhân viên trong bộ phận của mình theo bảng đánh giá năng lực và xếp loại CBCNV theo xếp loại A, B, C ví dụ cụ thể như sau:
- Nhân viên đạt > 75 điểm, xếp loại A
- Nhân viên đạt > 65 điểm, xếp loại B
- Và nhân viên đạt > 50 điểm, xếp loại C
Cán bộ quản lý trực tiếp các bộ phận gửi bảng đánh giá năng lực nhân viên của bộ phận mình cho phòng Nhân sự vào ngày 01 hàng tháng. Phòng nhân sự căn cứ vào bảng đánh giá năng lực nhân viên của các bộ phận để tính mức phụ cấp đánh giá kết quả công việc hàng tháng.
Mức phụ cấp được Ban giám đốc công ty quyết định từng thời điểm căn cứ vào tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty.
Phụ cấp chuyên cần
Trong tháng, nhân viên không nghỉ ngày nào được hưởng tiền chuyên cần hàng tháng. Mức chuyên cần hàng tháng được Ban giám đốc công ty quyết định từng thời điểm căn cứ vào tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty.
Khoản chi xăng xe
Những nhân viên thường xuyên đi công tác. Hoặc thường xuyên phải đi giao dịch với khách hàng sẽ được hưởng khoản chi tiền xăng xe. Mức khoản chi được Ban giám đốc công ty quyết định từng thời điểm căn cứ vào vị trí công việc và tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty.
Khoản chi tiền điện thoại
Những nhân viên thường xuyên đi công tác. Hoặc thường xuyên phải liên hệ với khách hàng sẽ được hưởng khoản chi tiền điện thoại. Ban giám đốc sẽ xem xét và quyết định cho từng nhân viên vào từng thời điểm cụ thể.
Phụ cấp độc hại
Khi nhân viên phải làm việc trong một môi trường có nhiều chất độc hại, có thể gây bệnh cho cán bộ công nhân viên. Thì tất cả cán bộ công nhân viên đều được hưởng khoản trợ cấp độc hại.
Khoản phụ cấp độc hại
Mức trợ cấp độc hại này sẽ được Ban giám đốc công ty quyết định dựa trên mức độ độc hại và thời gian làm việc trong môi trường độc hại đó.
Phụ cấp ăn ca
Trong thời gian làm việc 8 giờ, tất cả cán bộ công nhân viên đều được hưởng 1 suất ăn giữa ca. Định mức suất ăn giữa ca sẽ được công ty điều chỉnh phù hợp với giá cả thị trường trong từng thời kỳ.
Suất ăn giữa ca công ty trả bằng tiền mặt cộng vào tiền lương của cán bộ công nhân viên trong tháng. Hoặc công ty sẽ tổ chức làm bữa ăn giữa ca cho nhân viên.
Phụ cấp trách nhiệm
Cán bộ công nhân viên thực hiện tốt trách nhiệm của mình. Và đạt hiệu quả công việc cao sẽ được hưởng phụ cấp trách nhiệm. Mức phụ cấp này sẽ được Ban giám đốc công ty quyết định dựa trên mức độ hiệu quả công việc của công ty.
Phụ cấp trang phục
Cán bộ công nhân viên làm việc trong công ty sẽ được hưởng một khoản phụ cấp trang phục. Có 2 hình thức nhận. Thứ nhất, công ty sẽ trả cho cán bộ công nhân viên một khoản 5 triệu đồng/người/năm. Thứ 2, công ty sẽ tổ chức đặt may cho cán bộ công nhân viên đồng phục đồng loạt.
Đi từ khái niệm phụ cấp lương là gì? người lao động đã có thể dễ dàng chỉ ra được những khoản phụ cấp lương được kể trên. Tùy từng đối tượng và thời điểm, người lao động sẽ được hưởng mức phụ cấp phù hợp.
Các khoản trợ cấp lương
Ngoài một số khoản phụ cấp lương, chúng ta cũng cần chú ý đến một số khoản trợ cấp:
- Tiền lương tăng ca
- Tăng ca ngày thường, thứ 7
TL làm thêm giờ = tiền lương (theo giờ) * 150% * Số giờ làm thêm
- Tăng ca ngày nghỉ hàng tuần
TL làm thêm giờ = tiền lương (theo giờ) *200% * Số giờ làm thêm
- Tăng ca ngày lễ, tết
TL làm thêm giờ = tiền lương (theo giờ) * 300% * Số giờ làm thêm
- Ngày nghỉ hàng năm
- Người lao động có đủ 12 tháng làm việc thì được nguyên lương 12 ngày nghỉ hàng năm
- Đầu năm, người lao động lên kế hoạch nghỉ hàng năm và nộp về phòng Nhân sự
- Có thể nghỉ góp nhưng không quá 1 tuần/lần và phải có lý do chính đáng
- Ngày nghỉ hàng năm tăng thêm theo thâm niên làm việc
Cứ 5 năm làm việc, người lao động được tăng thêm 1 ngày nghỉ được hưởng nguyên lương.
- Thanh toán tiền lương những ngày chưa nghỉ hàng năm
Người lao động do thôi việc, bị mất việc hoặc vì lý do nào khác mà chưa nghỉ hàng năm. Hoặc chưa nghỉ hết số ngày nghỉ hàng năm thì được thanh toán bằng tiền mặt những ngày chưa nghỉ.
Người lao động có dưới 12 năm làm việc thì thời gian nghỉ hàng năm được tính theo tỷ lệ tương ứng với số thời gian làm việc. Trường hợp không sử dụng hết ngày nghỉ hàng năm thì được thanh toán bằng tiền.
Mức phụ cấp lương hiện nay là bao nhiêu?
Theo quy định tại điểm b khoản 5 Điều 3 Thông tư 10/2020/TT-BLĐTBXH, mức phụ cấp lương theo thỏa thuận của hai bên như sau:
- Các khoản phụ cấp lương để bù đắp vào các yếu tố về điều kiện lao động, tính chất phức tạp của công việc, điều kiện sinh hoạt, mức độ thu hút lao động mà mức lương thỏa thuận trong hợp đồng lao động chưa được tính đến hoặc có tính nhưng chưa đầy đủ;
- Các khoản phụ cấp lương có gắn liền với quá trình làm việc và kết quả thực hiện công việc của người lao động
Có buộc trả phụ cấp lương cho người lao động?
Điều 21 Bộ luật Lao động 2019 quy định như sau:
“1. Hợp đồng lao động phải có những nội dung chủ yếu sau đây:
a) Tên, địa chỉ của người sử dụng lao động và họ tên, chức danh của người giao kết hợp đồng lao động bên phía người sử dụng lao động;
b) Họ tên, ngày tháng năm sinh, giới tính, nơi cư trú, số thẻ Căn cước công dân, Chứng minh nhân dân hoặc hộ chiếu của người giao kết hợp đồng lao động bên phía người lao động;
c) Công việc và địa điểm làm việc;
d) Thời hạn của hợp đồng lao động;
đ) Mức lương theo công việc hoặc chức danh, hình thức trả lương, thời hạn trả lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác;
e) Chế độ nâng bậc, nâng lương;
g) Thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi;
h) Trang bị bảo hộ lao động cho người lao động;
i) Bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp;
k) Đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ, kỹ năng nghề.
2. Khi người lao động làm việc có liên quan trực tiếp đến bí mật kinh doanh, bí mật công nghệ theo quy định của pháp luật thì người sử dụng lao động có quyền thỏa thuận bằng văn bản với người lao động về nội dung, thời hạn bảo vệ bí mật kinh doanh, bảo vệ bí mật công nghệ, quyền lợi và việc bồi thường trong trường hợp vi phạm.
Có buộc trả phụ cấp lương cho người lao động
3. Đối với người lao động trong lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp và diêm nghiệp, tùy theo loại công việc mà có thể cắt giảm một số điều khoản chủ yếu của hợp đồng lao động và thỏa thuận thêm những điều khoản khác mang tính đặc thù của loại công việc đó. Trong trường hợp việc thực hiện hợp đồng bị ảnh hưởng bởi thiên tai, hỏa hoạn và thời tiết, có thể giải quyết tranh chấp bằng phương pháp dành riêng cho tình huống đó.
4. Chính phủ quy định nội dung của hợp đồng lao động đối với người lao động được thuê làm giám đốc trong doanh nghiệp có vốn nhà nước.
5. Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội quy định chi tiết các khoản 1, 2 và 3 tại Điều 21 Bộ luật Lao động 2019.”
Từ đó có thể thấy, phụ cấp lương là một trong những điều khoản bắt buộc cần có trong hợp đồng được ký kết giữa người lao động và người sử dụng lao động. Đây chính là những khoản bù đắp về chênh lệch lao động, mức độ phức tạp của công việc, điều kiện sinh hoạt, môi trường làm việc chưa được hạch toán trong mức lương được ký kết trong hợp đồng lao động giữa 2 bên.
Phụ cấp lương nào phải tính đóng bảo hiểm xã hội?
Phụ cấp lương là khoản tiền được trả thêm cho người lao động bên cạnh mức lương chính để bù đắp cho những chi phí phát sinh trong quá trình làm việc như: phụ cấp chức vụ, phụ cấp trách nhiệm, phụ cấp khu vực, phụ cấp nguy hiểm, phụ cấp độc hại… Tuy nhiên, không phải tất cả các loại phụ cấp lương đều phải tính đóng bảo hiểm xã hội.
Theo quy định, các khoản phụ cấp lương sẽ được tính vào lương hưởng BHXH nếu chúng có tính chất thường xuyên, đều đặn và được trả theo tháng. Trong trường hợp ngược lại thì không được tính vào lương hưởng BHXH.
Vì vậy, để xác định liệu một khoản phụ cấp lương có phải tính đóng BHXH hay không, bạn cần xem xét các điều kiện và quy định cụ thể của công ty hoặc cơ quan tuyển dụng.
Như vậy, bài viết đã tóm gọn tất cả những điều và quy định liên quan đến phụ cấp lương và tìm hiểu rõ phụ cấp lương là gì. Hãy trau dồi cho mình một số kiến thức về lương để không chịu thiệt thòi khi đi làm nhé!
— HR Insider —
VietnamWorks – Website tuyển dụng trực tuyến số 1 Việt Nam
Bài viết dành riêng cho thành viên của HR Insider.
