Nhân sự “khổ tâm” vì làm việc ở công ty gia đình

 Nếu bạn đang tìm kiếm câu trả lời cho những câu hỏi này, thì bài viết này sẽ giúp bạn. 

Trong bài viết này, chúng tôi sẽ chia sẻ những kinh nghiệm và lời khuyên để bạn có thể làm việc hiệu quả và hạnh phúc trong môi trường công ty gia đình. Bạn sẽ được hiểu về bản chất của công ty gia đình, những điểm đặc biệt của nó, tại sao nhân sự thường gặp khó khăn khi làm việc ở đây, và cách giải quyết những thách thức đó. Hãy cùng khám phá bài viết để tìm hiểu thêm!

Công ty gia đình là gì và có gì đặc biệt?

Công ty gia đình là một hình thức doanh nghiệp mà một hoặc nhiều thành viên trong cùng một gia đình có ảnh hưởng lớn đến quyết định và hoạt động của công ty. Loại hình này có thể phân loại dựa trên nhiều tiêu chí, bao gồm quy mô, mức độ tham gia của gia đình, và việc kế thừa quyền lực.

Có ba loại công ty gia đình phổ biến:

• Công ty gia đình nhỏ: Đây là các công ty có quy mô nhỏ, thường chỉ có một hoặc hai thành viên gia đình làm chủ hoặc quản lý. Các ví dụ điển hình là các cửa hàng, quán ăn, và tiệm may.
• Công ty gia đình trung bình: Đây là các công ty có quy mô trung bình, thường có nhiều hơn hai thành viên gia đình tham gia vào quản lý hoặc sở hữu. Các ví dụ điển hình là các công ty sản xuất, dịch vụ, và thương mại.
• Công ty gia đình lớn: Đây là các công ty có quy mô lớn, thường có nhiều thế hệ của gia đình tham gia vào quản lý hoặc sở hữu. Các ví dụ điển hình là các tập đoàn và doanh nghiệp đa quốc gia.

Công ty gia đình có những đặc điểm và lợi thế riêng biệt so với các hình thức doanh nghiệp khác, bao gồm sự gắn kết cao giữa các thành viên gia đình, sự truyền thống của giá trị và nguyên tắc kinh doanh, tính linh hoạt trong quản lý, và khả năng chịu đựng khủng hoảng.

Có nhiều ví dụ về các công ty gia đình thành công trên khắp thế giới, như Walmart, Samsung và Ford. Các công ty này đã tồn tại qua nhiều thế hệ và duy trì uy tín và sự phát triển bền vững trên thị trường.

Xem thêm: HR là gì? Làm thế nào để thăng tiến trong nghề HR?

Tại sao nhân sự “khổ tâm” khi làm việc ở công ty gia đình?

Làm việc tại một công ty gia đình có thể mang lại nhiều lợi ích, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều khó khăn và áp lực đối với nhân sự. Theo một nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Kinh doanh Gia đình (Family Business Institute), tỷ lệ nghỉ việc của nhân sự ở công ty gia đình là 21%, cao hơn so với tỷ lệ 16% của công ty phi gia đình. Điều này cho thấy rằng nhân sự tại các công ty gia đình thường không hài lòng và thường không muốn ổn định công việc lâu dài tại đó.

Có một số nguyên nhân và hậu quả khiến nhân sự cảm thấy “khổ tâm” khi làm việc tại công ty gia đình:

• Thiếu minh bạch: Các công ty gia đình thường thiếu minh bạch trong việc ra quyết định, phân phối nguồn lực, đánh giá hiệu suất và trả lương. Nhân sự có thể cảm thấy bị bỏ rơi, không công bằng, hoặc không được tôn trọng khi không biết rõ về các tiêu chí và quy trình của công ty.
• Thiên vị: Các công ty gia đình thường có xu hướng thiên vị các thành viên gia đình trong việc thăng tiến, giao nhiệm vụ hoặc xử lý xung đột. Nhân sự có thể cảm thấy bị phân biệt đối xử, mất cơ hội hoặc bị áp bức khi phải chịu sự ưu ái hoặc bắt nạt từ các thành viên gia đình.
• Xung đột lợi ích: Các công ty gia đình thường đối mặt với xung đột lợi ích giữa các thành viên gia đình trong việc quản lý và phát triển công ty. Nhân sự có thể cảm thấy bị kéo vào các mâu thuẫn hoặc tranh chấp không liên quan đến công việc, hoặc bị ép buộc phải tuân theo ý muốn của các thành viên gia đình.
• Áp lực tâm lý: Các công ty gia đình thường đánh đổi sự gắn kết và trách nhiệm của các thành viên gia đình bằng áp lực tâm lý cao. Nhân sự có thể cảm thấy căng thẳng, lo lắng, hoặc mất cân bằng giữa công việc và cuộc sống khi phải làm việc với các thành viên gia đình.

Những nguyên nhân và hậu quả này có thể dẫn đến rủi ro và thách thức cho nhân sự khi làm việc tại công ty gia đình:

• Thiếu cơ hội thăng tiến: Nhân sự có thể bị hạn chế cơ hội thăng tiến khi các vị trí quan trọng thường được dành riêng cho các thành viên gia đình. Điều này có thể làm giảm động lực, khả năng học hỏi, và sáng tạo của nhân sự, cũng như mất đi sự hứng thú và đam mê với công việc.
• Bị phụ thuộc: Nhân sự có thể trở nên phụ thuộc vào công ty gia đình khi họ thiếu kỹ năng, kiến thức hoặc kinh nghiệm để làm việc ở nơi khác. Điều này có thể làm giảm sự tự tin, độc lập và khả năng thích ứng của họ, cũng như hạn chế sự phát triển nghề nghiệp.
• Bị mất giá trị: Nhân sự có thể cảm thấy bị mất giá trị khi công việc của họ không được công nhận, đánh giá, hoặc thưởng. Điều này có thể làm giảm sự hài lòng, sự gắn kết, và lòng trung thành của nhân sự, cũng như tăng tỷ lệ nghỉ việc hoặc chuyển việc.

Làm thế nào để nhân sự làm việc hiệu quả và hạnh phúc ở công ty gia đình?

Làm việc tại một công ty gia đình không phải lúc nào cũng dễ dàng, nhưng cũng không phải là một nhiệm vụ không thể hoàn thành. Nếu bạn biết cách lựa chọn, thiết lập mối quan hệ chuyên nghiệp, tôn trọng và học hỏi từ các thành viên gia đình, tìm kiếm cơ hội học tập và phát triển, và đảm bảo sức khỏe tinh thần và cân bằng cuộc sống-công việc, bạn có thể tạo ra một môi trường làm việc vừa thoải mái vừa hiệu quả tại công ty gia đình. Dưới đây là một số giải pháp và lời khuyên chi tiết:

• Lựa chọn công ty gia đình phù hợp với bản thân: Trước khi quyết định làm việc tại một công ty gia đình, hãy xem xét xem công ty đó có phù hợp với bạn không. Tìm hiểu về văn hóa, giá trị, mục tiêu, và tầm nhìn của công ty. Hãy đảm bảo rằng bạn có thể hòa nhập và đáp ứng yêu cầu của công ty. Điều này đồng nghĩa với việc bạn nên tìm hiểu kỹ về lịch sử, hoạt động, sản phẩm, khách hàng, đối thủ và triển vọng của công ty.
• Thiết lập một mối quan hệ chuyên nghiệp và minh bạch với các thành viên gia đình trong công ty: Tránh để cảm xúc cá nhân ảnh hưởng đến công việc. Tôn trọng và xem xét vai trò và quyền lực của các thành viên gia đình, nhưng cũng không nên bị áp đặt bởi họ. Giao tiếp rõ ràng và thẳng thắn với các thành viên gia đình là quan trọng.
• Tôn trọng và học hỏi từ kinh nghiệm và kiến thức của các thành viên gia đình: Hãy tôn trọng và học hỏi từ kinh nghiệm và kiến thức của các thành viên gia đình, nhưng đừng ngần ngại đưa ra ý kiến và góp ý khi cần thiết. Cố gắng duy trì sự cân bằng giữa tôn trọng và sự độc lập.
• Tìm kiếm và tận dụng cơ hội học tập và phát triển nghề nghiệp trong công ty gia đình: Tìm kiếm cơ hội tham gia các dự án mới, hợp tác với các bộ phận khác, và tham gia các khóa đào tạo. Đảm bảo rằng bạn có mục tiêu và kế hoạch cho sự nghiệp của mình.
• Chăm sóc sức khỏe tinh thần và cân bằng cuộc sống-công việc: Xác định và giải quyết nguyên nhân gây stress, tìm kiếm sự hỗ trợ từ người thân và bạn bè, và tham gia các hoạt động giải trí và thư giãn. Đảm bảo rằng bạn duy trì cân bằng giữa cuộc sống và công việc, không quá căng thẳng hoặc áp lực.

Chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu về công ty gia đình, với những lợi ích và khó khăn của việc làm việc tại đó, cũng như các giải pháp và lời khuyên để thành công. Rất mong rằng bài viết này sẽ hữu ích và chúng ta sẽ rất biết ơn nếu nhận được phản hồi từ bạn đọc.

Xem thêm: Học cách đối đãi với nhân viên như “thượng đế” từ tập đoàn Hilton

— HR Insider —
VietnamWorks – Website tuyển dụng trực tuyến số 1 Việt Nam