KOC là gì? Nếu bạn từng lướt TikTok, Instagram hay Shopee và bị cuốn hút bởi những video review “xịn sò”, chân thực đến mức phải lập tức bỏ giỏ hàng, thì xin chúc mừng – bạn đã vừa trải nghiệm “ma thuật” của KOC rồi đó! Trong thế giới tiếp thị hiện đại, KOC (Key Opinion Consumer) không còn là khái niệm xa lạ mà đang dần trở thành “vũ khí bí mật” giúp thương hiệu chạm đến trái tim người tiêu dùng một cách tự nhiên và đầy thuyết phục.
Bài viết này của HR Insider sẽ giúp bạn khám phá KOC là ai, khác gì so với KOL, tại sao họ lại “hot” đến vậy và cách để triển khai chiến dịch Marketing KOC hiệu quả. Cùng nhau bước vào hành trình đầy màu sắc, nơi sự chân thành và trải nghiệm cá nhân lên ngôi, để hiểu vì sao KOC đang “gây sốt” trong giới Marketing nhé!
Nghề KOC là gì?
KOC (Key Opinion Consumer) là thuật ngữ dùng để chỉ người tiêu dùng có sức ảnh hưởng – những cá nhân không quá nổi tiếng nhưng có khả năng tác động đến quyết định mua hàng của người khác thông qua trải nghiệm thực tế và chia sẻ chân thật.
Nghề KOC là gì?
Khác với các KOL hay influencer chuyên nghiệp, KOC thường là những người “rất đời thường” – có thể là sinh viên, nhân viên văn phòng, mẹ bỉm sữa hay bất kỳ ai yêu thích việc chia sẻ sản phẩm, dịch vụ họ từng dùng qua. Điều khiến KOC trở nên đặc biệt chính là sự gần gũi, đáng tin cậy và phong cách truyền tải tự nhiên như người bạn thân đang tâm sự.
Ví dụ: Một video review son môi trên TikTok, một bài viết chia sẻ trải nghiệm mua sắm trên Shopee, hay một clip unbox điện thoại trên Instagram… tất cả đều có thể là sản phẩm của KOC. Nội dung không quá trau chuốt, nhưng chân thực và dễ đồng cảm, từ đó tạo nên sức ảnh hưởng mạnh mẽ trong cộng đồng người theo dõi.
Ngày nay, các thương hiệu lớn nhỏ đều bắt đầu chuyển hướng sang hợp tác với KOC vì họ tạo ra sự kết nối thật, không quá “quảng cáo hóa”, giúp thuyết phục khách hàng một cách tự nhiên hơn. Và thú vị hơn, KOC có thể “biến hóa” trên mọi nền tảng: từ TikTok, Instagram, YouTube đến Shopee, Tiki, Lazada…
KOL là gì?
KOL (Key Opinion Leader) là những người có sức ảnh hưởng lớn trong một lĩnh vực cụ thể, thường được cộng đồng công nhận nhờ chuyên môn, danh tiếng hoặc độ phổ biến rộng rãi. Khác với KOC – những người tiêu dùng có ảnh hưởng – KOL thường là người nổi tiếng, chuyên gia trong ngành, hoặc những nhân vật có tiếng nói uy tín.
KOL là những người có sức ảnh hưởng lớn trong một lĩnh vực cụ thể
Bạn có thể dễ dàng bắt gặp KOL trên các phương tiện truyền thông như TV, báo chí, mạng xã hội. Họ có thể là ca sĩ, diễn viên, beauty blogger, bác sĩ, chuyên gia dinh dưỡng, travel vlogger, vận động viên thể thao… Điểm chung là họ sở hữu lượng người theo dõi đông đảo, cùng với khả năng định hướng và dẫn dắt nhận thức cộng đồng về một chủ đề nào đó.
KOC và KOL khác nhau như thế nào?
Mặc dù KOC và KOL đều là những người có sức ảnh hưởng trong lĩnh vực Marketing, nhưng giữa họ vẫn có nhiều điểm khác biệt rõ rệt. Hiểu được sự khác nhau này sẽ giúp thương hiệu lựa chọn đúng đối tượng cho từng mục tiêu chiến dịch.
KOC và KOL khác nhau như thế nào?
| Tiêu chí | KOC | KOL |
| Số lượng người theo dõi | KOC có follower khiêm tốn hơn, dao động từ vài trăm đến vài nghìn, nhưng lại có tỷ lệ tương tác cao, vì nội dung gần gũi và chân thật. | KOL thường sở hữu lượng người theo dõi lớn, có thể từ vài chục nghìn đến hàng triệu người, nhờ độ nổi tiếng và sức ảnh hưởng sẵn có. |
| Mức độ phổ biến | KOC ít được biết đến rộng rãi, nhưng lại phổ biến trong cộng đồng nhỏ và có độ lan tỏa mạnh trong tệp đối tượng cụ thể. | KOL nổi bật trong các lĩnh vực công khai, thường xuất hiện trên truyền thông, sự kiện hoặc các chiến dịch quy mô lớn. |
| Tính chuyên môn | KOC không nhất thiết phải là chuyên gia, nhưng họ lại mang đến góc nhìn thực tế từ người dùng thật, tạo ra sự đồng cảm cao. | KOL thường có kiến thức chuyên sâu hoặc kinh nghiệm lâu năm trong lĩnh vực họ đại diện, như bác sĩ, chuyên gia làm đẹp, huấn luyện viên thể hình… |
| Tính chủ động | KOC thường chủ động chia sẻ trải nghiệm, không đợi “đặt hàng” từ nhãn hàng. Họ thích thử nghiệm và đánh giá sản phẩm một cách tự nhiên. | KOL chủ yếu hoạt động theo hợp đồng hợp tác cụ thể, có brief và định hướng nội dung rõ ràng từ thương hiệu. |
| Độ tin cậy | KOC được đánh giá cao về độ tin cậy, vì sự chân thật trong cảm nhận và không mang nặng tính “quảng cáo”. | KOL vẫn có sức ảnh hưởng lớn, nhưng đôi khi bị nghi ngờ là đang “PR có trả phí”, làm giảm tính khách quan. |
| Mục đích sử dụng trong Marketing | KOC phù hợp cho các mục tiêu như tăng độ tin cậy, thúc đẩy chuyển đổi, tạo hiệu ứng lan truyền từ cộng đồng nhỏ. | KOL phù hợp với các chiến dịch xây dựng thương hiệu, tăng độ phủ sóng, hoặc định vị hình ảnh cao cấp. |
Vai trò của KOC trong chiến lược marketing
Trong thời đại người tiêu dùng ngày càng “tỉnh táo” trước quảng cáo, thì những chia sẻ chân thật từ KOC lại trở thành chìa khóa xây dựng niềm tin và thúc đẩy hành vi mua sắm một cách tự nhiên. Dưới đây là những vai trò quan trọng của KOC trong chiến lược marketing:
Tạo dựng niềm tin từ người tiêu dùng
Người dùng ngày nay không chỉ muốn biết sản phẩm có tốt không – họ muốn nghe từ người từng trải nghiệm thật sự. KOC với lối chia sẻ thân thiện, chân thành và gần gũi dễ dàng tạo dựng sự tin cậy, đặc biệt là với các sản phẩm tiêu dùng, làm đẹp, công nghệ, thời trang…
KOC có vai trò trong việc tạo dựng niềm tin từ người tiêu dùng
Tăng tỷ lệ chuyển đổi mua hàng
Không chỉ dừng lại ở việc “giới thiệu”, nội dung của KOC thường đi sâu vào trải nghiệm chi tiết, đánh giá ưu – nhược điểm và đưa ra lý do vì sao nên mua. Điều này thúc đẩy người xem chuyển từ “thích” sang “muốn mua ngay” rất hiệu quả.
Lan tỏa hiệu ứng truyền miệng (Word of Mouth)
KOC thường hoạt động như người bạn cùng chia sẻ trải nghiệm, từ đó tạo ra hiệu ứng lan tỏa trong cộng đồng nhỏ. Đây là một trong những hình thức marketing hiệu quả và bền vững nhất – bởi người tiêu dùng tin người tiêu dùng hơn là tin quảng cáo.
Lan tỏa hiệu ứng truyền miệng
Phù hợp với ngân sách linh hoạt
Không cần ngân sách “khủng” như khi thuê KOL hạng A, thương hiệu có thể hợp tác với nhiều KOC cùng lúc, với chi phí linh hoạt, tiết kiệm và dễ kiểm soát. Điều này giúp các doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng có cơ hội triển khai chiến dịch hiệu quả.
Tối ưu hiệu quả trên nền tảng mạng xã hội
KOC phát triển mạnh mẽ trên các nền tảng như TikTok, Instagram, YouTube Shorts, Shopee Live… – nơi người tiêu dùng dành phần lớn thời gian mỗi ngày. Với lối kể chuyện gần gũi và định dạng video ngắn, họ dễ dàng thu hút, giữ chân và chuyển đổi khách hàng ngay trên nền tảng.
Tố chất trở thành KOC giỏi là gì?
Không cần phải là người nổi tiếng hay sở hữu hàng trăm nghìn lượt theo dõi, bạn vẫn có thể trở thành một KOC giỏi nếu hội tụ đủ những tố chất dưới đây.
Tư duy chia sẻ và yêu thích trải nghiệm
Một KOC “chính hiệu” luôn tò mò, thích khám phá sản phẩm mới và muốn chia sẻ cảm nhận thật của mình với cộng đồng. Dù là một thỏi son, một quán ăn hay một chiếc máy ép chậm – mọi trải nghiệm đều có thể trở thành nội dung thú vị nếu bạn có tư duy chia sẻ tích cực.
Một KOC “chính hiệu” luôn tò mò, thích khám phá sản phẩm mới
Giao tiếp tự nhiên, gần gũi
Không cần diễn quá chuyên nghiệp, nhưng biết cách nói chuyện như một người bạn thân thiết sẽ giúp bạn tạo sự kết nối mạnh mẽ với người xem. Giọng điệu chân thành, cảm xúc thật và phong cách kể chuyện đời thường chính là “vũ khí” của một KOC thành công.
Biết cách xây dựng nội dung hấp dẫn
KOC cần biết cách truyền tải trải nghiệm thành nội dung có giá trị, mang tính giải trí hoặc thông tin hữu ích cho người xem. Một video ngắn 30 giây nhưng rõ ràng, sinh động, dễ hiểu có thể viral hơn cả bài review dài cả ngàn chữ.
KOC cần biết cách truyền tải trải nghiệm thành nội dung có giá trị
Tính trung thực và nhất quán
Một trong những lý do khiến KOC được tin tưởng là vì sự chân thật trong chia sẻ. Nếu bạn chỉ nói những điều tích cực vì được tài trợ, người xem sẽ nhanh chóng mất niềm tin. Do đó, hãy giữ lập trường rõ ràng, đưa ra đánh giá công tâm và luôn đồng hành cùng người tiêu dùng, không chạy theo quảng cáo mù quáng.
Khả năng tương tác và xây dựng cộng đồng
Một KOC giỏi không chỉ đăng bài rồi “biến mất”, mà còn biết trả lời bình luận, tạo cuộc trò chuyện và gắn kết với người theo dõi. Chính từ đây, bạn xây dựng được một cộng đồng nhỏ tin tưởng mình – nền tảng để phát triển lâu dài và thu hút các thương hiệu hợp tác.
Cách thực hiện chiến dịch Marketing KOC đạt hiệu quả cao
Khi đã nắm được KOC là gì thi làm sao để triển khai chiến dịch KOC hiệu quả? Để áp dụng hiệu quả chiến lược KOC trong marketing, doanh nghiệp cần triển khai theo một quy trình bài bản, rõ ràng. Dưới đây là 5 bước quan trọng giúp bạn xây dựng một chiến dịch KOC vừa tiết kiệm ngân sách, vừa tạo ra hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ trên mạng xã hội.
Bước 1: Xác định đối tượng mục tiêu
Trước tiên, bạn cần xác định rõ ai là khách hàng tiềm năng của mình: họ bao nhiêu tuổi, ở đâu, có thói quen tiêu dùng ra sao và thường sử dụng nền tảng mạng xã hội nào. Việc nắm rõ chân dung khách hàng sẽ giúp bạn chọn được KOC có tệp người theo dõi phù hợp. Nếu sản phẩm của bạn hướng tới học sinh – sinh viên, thì một KOC trẻ trung, hoạt bát, chia sẻ nội dung đời sống học đường hoặc làm đẹp giá rẻ sẽ hiệu quả hơn nhiều so với một người làm mẹ bỉm. Đây là bước nền tảng, giúp toàn bộ chiến dịch đi đúng hướng và tối ưu hiệu quả.
Cần xác định đối tượng mục tiêu
Bước 2: Nghiên cứu KOC
Sau khi có hình dung rõ ràng về đối tượng khách hàng, bạn bắt đầu bước chọn lựa KOC. Đừng chỉ nhìn vào số lượt theo dõi – điều quan trọng hơn cả là mức độ tương tác, nội dung họ chia sẻ có chân thực không, và tệp người theo dõi có khớp với nhóm khách hàng mục tiêu của bạn hay không. Ngoài ra, hãy quan sát phong cách cá nhân của KOC để đảm bảo sự phù hợp với hình ảnh thương hiệu. Một chiến dịch sử dụng đúng người – đúng tông sẽ giúp nội dung trở nên tự nhiên, tăng khả năng thuyết phục và lan tỏa.
Bước 3: Tiếp cận với KOC
Việc tiếp cận KOC nên được thực hiện một cách cá nhân hóa, thân thiện và chuyên nghiệp. Bạn có thể gửi lời mời hợp tác qua email, mạng xã hội hoặc các nền tảng kết nối KOC – brand, với nội dung thể hiện rõ mong muốn hợp tác, giới thiệu sản phẩm và mức ngân sách dự kiến. Đừng quên thể hiện sự tôn trọng với phong cách sáng tạo riêng của họ. Việc để KOC tự do thể hiện theo cá tính riêng sẽ giúp nội dung trở nên chân thực, tự nhiên và thu hút hơn là những kịch bản gò bó, khuôn mẫu.
Hợp tác với KOC phù hợp
Bước 4: Xây dựng nội dung hấp dẫn
Sau khi bắt tay hợp tác, hãy hỗ trợ KOC bằng việc cung cấp thông tin sản phẩm, USP nổi bật hoặc gợi ý các định dạng nội dung hiệu quả (như unbox, review chân thật, before-after, tips sử dụng…). Tuy nhiên, hãy nhớ rằng chính sự chân thật và lối kể chuyện tự nhiên của KOC mới là điều khiến người xem tin tưởng và hứng thú. Vì vậy, thay vì kiểm soát quá chặt, bạn nên đóng vai trò hỗ trợ và định hướng nhẹ, để nội dung vẫn giữ được màu sắc cá nhân và gần gũi với người xem.
Bước 5: Theo dõi, đo lường kết quả
Sau khi chiến dịch được triển khai, đừng quên theo dõi hiệu quả bằng các chỉ số như lượt xem, tỷ lệ tương tác, click vào liên kết hoặc doanh số bán ra nếu có gắn mã affiliate. Những con số này sẽ giúp bạn đánh giá mức độ thành công của từng KOC, nội dung nào hoạt động tốt, và đâu là điểm cần cải thiện. Dựa trên dữ liệu, bạn có thể tối ưu chiến dịch ở các lần hợp tác tiếp theo hoặc tái sử dụng những nội dung hiệu quả cho các kênh truyền thông khác.
Theo dõi hiệu quả bằng các chỉ số như lượt xem, tỷ lệ tương tác, click vào liên kết hoặc doanh số bán ra
Câu hỏi thường gặp về KOC
KOC kiếm tiền như thế nào?
KOC kiếm tiền chủ yếu thông qua các hình thức như nhận tiền quảng bá sản phẩm từ nhãn hàng, hưởng hoa hồng từ các liên kết tiếp thị (affiliate marketing), hoặc nhận quà tặng, voucher đổi lấy review. Với mỗi chiến dịch, mức thu nhập sẽ khác nhau tùy theo độ nổi tiếng, khả năng tạo nội dung và hiệu quả bán hàng mà KOC mang lại. Nhiều KOC hiện nay còn phát triển thành công các kênh cá nhân và kiếm thêm thu nhập từ lượt xem, hợp tác độc quyền hoặc mở khóa học chia sẻ kinh nghiệm.
Cần bao nhiêu người theo dõi để thành KOC?
Không có con số cố định để trở thành KOC. Thậm chí, bạn chỉ cần vài nghìn người theo dõi nhưng có tương tác cao, cộng đồng trung thành và nội dung chia sẻ uy tín là đã có thể hợp tác với các thương hiệu nhỏ. KOC thường tập trung vào độ “chất” của nội dung hơn là “lượng” người theo dõi. Vì vậy, thay vì chạy theo con số, bạn nên tập trung xây dựng nội dung có giá trị, thật lòng và đồng nhất với phong cách cá nhân của mình.
Các nền tảng phổ biến KOC nhất là gì?
Hiện nay, nền tảng được KOC sử dụng phổ biến nhất chính là TikTok – nơi nội dung ngắn, chân thực và lan truyền mạnh mẽ. Ngoài ra, Instagram, YouTube Shorts và Facebook cũng là những “mảnh đất màu mỡ” cho các KOC hoạt động, tùy theo tệp khán giả mục tiêu. Mỗi nền tảng đều có thế mạnh riêng: TikTok phù hợp với giới trẻ yêu thích giải trí nhanh, Instagram thiên về hình ảnh đẹp, còn YouTube là lựa chọn tốt cho review chi tiết hoặc trải nghiệm dài hơi.
Chi phí cho KOC có nhiều không?
Chi phí thuê KOC rất linh hoạt, phụ thuộc vào nhiều yếu tố như độ phủ sóng, chất lượng nội dung, mức độ chuyên môn và kết quả mang lại. Với các KOC mới nổi, chi phí có thể chỉ vài trăm nghìn đến vài triệu đồng cho một bài đăng hoặc video. Trong khi đó, các KOC có lượng theo dõi lớn, uy tín cao hoặc khả năng bán hàng mạnh có thể thu phí từ vài chục triệu đồng cho một chiến dịch. So với việc thuê KOL hay chạy quảng cáo truyền thống, chi phí KOC vẫn được xem là tiết kiệm và hiệu quả hơn nhiều đối với các thương hiệu vừa và nhỏ.
KOC đang dần trở thành một phần không thể thiếu trong chiến lược marketing hiện đại. Dù bạn là người sáng tạo nội dung hay doanh nghiệp muốn khai thác hình thức quảng bá mới mẻ – thì việc hiểu rõ KOC là gì, vai trò và cách hoạt động của họ sẽ giúp bạn có cái nhìn toàn diện và ứng dụng đúng cách. Đây không chỉ là một xu hướng, mà còn là một cơ hội dài hạn để kết nối thương hiệu với người tiêu dùng theo cách tự nhiên và hiệu quả nhất.
Bài viết dành riêng cho thành viên của HR Insider.
