Bonus là gì? Các loại bonus và vai trò của chúng trong doanh nghiệp

Bonus không chỉ mang lại lợi ích về mặt tài chính cho người lao động mà còn là động lực để họ nỗ lực hoàn thành tốt công việc và gắn bó lâu dài với công ty. Vậy để hiểu rõ Bonus là gì cùng các thông tin liên quan khác, hãy tiếp tục theo dõi bài viết mà HR Insider cung cấp dưới đây.

Bonus là gì?

Bonus có nghĩa là “tiền thưởng” hoặc “phần thưởng”, là khoản tiền được trao tặng thêm khi hoàn thành xuất sắc một công việc hay nhiệm vụ nào đó. Trong môi trường công việc, Bonus được hiểu như khoản tiền thưởng bổ sung mà công ty/doanh nghiệp dành tặng cho nhân viên nhằm ghi nhận và khích lệ những đóng góp tích cực của họ.

Bonus là gì

Tại sao lại có sự xuất hiện của những khoản tiền bonus?

Sau khi hiểu rõ bonus là gì, ta tiếp tục tìm hiểu bonus được áp dụng bởi nhiều doanh nghiệp với mục đích chính sau:

• Động viên nhân viên: Bonus là một cách để doanh nghiệp ghi nhận và khen thưởng những đóng góp của nhân viên, từ đó khuyến khích họ nỗ lực hoàn thành tốt công việc hơn nữa.
• Thu hút và giữ chân nhân tài: Bonus là một yếu tố quan trọng giúp doanh nghiệp thu hút và giữ chân những nhân viên giỏi, có trình độ chuyên môn cao.
• Tăng hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp: Khi được nhận Bonus, nhân viên sẽ có động lực làm việc hiệu quả hơn, từ đó góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động chung của doanh nghiệp.

Xem thêm: 10 cách giúp nhân viên phát triển

Các loại hình bonus

Có rất nhiều loại Bonus khác nhau, phổ biến nhất là:

Tiền thưởng hàng năm (Annual incentive bonus)

Đây là loại bonus phổ biến nhất, thường được trao vào cuối năm tài chính. Tiền thưởng hàng năm dựa trên hiệu suất làm việc và kết quả đạt được của nhân viên trong suốt một năm. Nó giúp khuyến khích nhân viên hoàn thành mục tiêu dài hạn và nâng cao hiệu suất tổng thể của doanh nghiệp.

Tiền thưởng tại chỗ (Spot bonus)

Spot bonus là những khoản tiền thưởng nhỏ được trao ngay lập tức khi nhân viên có những đóng góp xuất sắc, đột xuất. Ví dụ như hoàn thành một dự án quan trọng trước thời hạn hoặc có sáng kiến cải tiến công việc. Loại bonus này giúp tạo động lực tức thì và công nhận nỗ lực ngay tại thời điểm chúng diễn ra.

Sign on bonus (signing bonus)

Signing bonus được trao cho nhân viên mới khi họ gia nhập doanh nghiệp. Mục đích của loại bonus này là thu hút những ứng viên xuất sắc và giúp họ nhanh chóng ổn định trong môi trường mới. Nó cũng có thể bao gồm các điều khoản giữ chân nhân viên trong một khoảng thời gian nhất định để đảm bảo sự cam kết từ phía họ.

Các loại hình bonus

Tiền thưởng duy trì (Retention bonus)

Retention bonus nhằm giữ chân những nhân viên quan trọng trong giai đoạn chuyển giao hoặc khi doanh nghiệp đối mặt với những thay đổi lớn. Đây là khoản tiền thưởng được trao khi nhân viên cam kết ở lại và làm việc trong một khoảng thời gian nhất định, giúp duy trì sự ổn định và giảm thiểu rủi ro mất mát nhân lực.

Tiền thưởng giới thiệu (Referral bonus)

Referral bonus được trao cho nhân viên khi họ giới thiệu thành công ứng viên phù hợp cho vị trí tuyển dụng trong công ty. Loại bonus này khuyến khích nhân viên tham gia vào quá trình tuyển dụng, giúp doanh nghiệp tìm kiếm và thu hút được những nhân tài phù hợp.

Thưởng thâm niên (longevity bonus)

Longevity bonus được trao cho những nhân viên có thời gian làm việc lâu dài tại doanh nghiệp. Đây là cách để ghi nhận và trân trọng sự cống hiến của nhân viên, đồng thời tạo động lực cho họ tiếp tục gắn bó và đóng góp cho doanh nghiệp.

Cổ phiếu thưởng (Bonus shares)

Cổ phiếu thưởng là hình thức thưởng bằng cổ phiếu, giúp nhân viên trở thành cổ đông của công ty. Loại bonus này không chỉ tăng thêm thu nhập mà còn gắn kết lợi ích cá nhân với sự phát triển của doanh nghiệp, tạo động lực làm việc và tinh thần trách nhiệm cao hơn.

Phân biệt bonus và commission

Bonus và Commission (hoa hồng) là hai khái niệm thường bị nhầm lẫn với nhau. Tuy nhiên, có một số điểm khác biệt chính giữa hai loại hình này:

• Bonus: Thường được trao tặng dựa trên hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp hoặc thành tích cá nhân của nhân viên, và không phụ thuộc trực tiếp vào doanh thu bán hàng.
• Commission: Là khoản hoa hồng được trao cho nhân viên dựa trên doanh thu bán hàng mà họ tạo ra.

Doanh nghiệp có nên có bonus cho nhân viên?

Câu trả lời là có. Bonus không chỉ là công cụ khuyến khích hiệu quả mà còn giúp doanh nghiệp xây dựng một môi trường làm việc tích cực và gắn kết. Khi nhân viên cảm thấy công sức của họ được ghi nhận và đền đáp, họ sẽ có động lực làm việc tốt hơn, trung thành hơn với doanh nghiệp. Bonus cũng giúp thu hút những nhân tài xuất sắc, nâng cao chất lượng đội ngũ nhân sự và tạo ra sự cạnh tranh lành mạnh trong nội bộ.

Doanh nghiệp có nên có bonus cho nhân viên

Bonus được đàm phán giống tiền lương không?

Bonus thường không được đàm phán giống như tiền lương. Tuy nhiên, trong một số trường hợp sẽ còn phụ thuộc vào chính sách của từng doanh nghiệp. Một số công ty cho phép nhân viên đàm phán bonus khi thương thảo hợp đồng lao động, trong khi một số khác có các chính sách bonus cố định dựa trên hiệu suất làm việc. Khi đàm phán, nhân viên nên thể hiện rõ ràng những giá trị và đóng góp của mình để có thể thương thảo được mức bonus hợp lý.

Đừng quên rằng, bonus là phần thưởng dựa trên sự cống hiến và hiệu quả công việc, do đó, việc đàm phán nên diễn ra một cách khéo léo và dựa trên những thành tích cụ thể.

Qua bài viết này, hy vọng bạn đã hiểu rõ hơn về bonus là gì để có thể đưa ra một chính sách bonus hợp lý, giúp doanh nghiệp phát triển bền vững và thành công hơn. Và đừng quên chia sẻ bài viết đến mọi người nếu thấy thông tin hữu ích nhé!

Xem thêm:

• Cách khen ngợi nhân viên hiệu quả
• Cách quản lý nhân viên tăng năng suất cao mà nhà quản lý nên biết

— HR Insider —

VietnamWorks – Website tuyển dụng trực tuyến số 1 Việt Nam