Ở hầu hết các công ty, chính sách lương bổng thường không được công khai. Trừ khi được tiết lộ, ít nhân viên nào có thể biết được mức lương của đồng nghiệp hoặc cấp trên của mình. Công ty tôi đang làm chính là một ví dụ điển hình. Làm việc suốt 2 năm, dường như tôi chỉ quan tâm lương bổng tăng mỗi năm hoặc mỗi tháng nhận được bao nhiêu chứ chẳng cần bận tâm mức lương của đồng nghiệp. Tôi cứ luôn ngỡ rằng, cùng một chức vụ hoặc vị trí, công ty sẽ có cách tính lương trả cho các nhân viên một khoản như nhau.
Suy nghĩ “ngây thơ” này của tôi chấm dứt khi một ngày nọ, tôi phát hiện ra mức lương anh đồng nghiệp bên cạnh cao hơn hẳn so với mình. Dĩ nhiên phản ứng đầu tiên của tôi vô cùng sốc. Tôi hoang mang không hiểu vì lí do gì đồng nghiệp lại may mắn nhận được số tiền mỗi tháng cao hơn mình. Chúng tôi đảm nhận cùng một công việc và chức vụ như nhau. Mỗi ngày cùng làm một khối lượng công việc và hy sinh một khoản thời gian cho công ty tương đương nhau. Thậm chí, KPIs mỗi quý và năng suất của tôi và đồng nghiệp dường như không có sự chênh lệch quá mức. Tôi vẫn không hiểu được vì sao công ty lại có chính sách lương bổng thiếu công bằng như thế này?
Thế nhưng, suy nghĩ trong tức giận chính là sai lầm dẫn tới những hành động bốc đồng. Mọi thứ đều thôi thúc tôi muốn lao ngay đến phòng của sếp để chất vấn trực tiếp vì sao lại có sự khác biệt này. Nhưng khi những cảm xúc lắng xuống, tôi mới nghiệm ra rằng: Bản thân cần dành nhiều thời gian để suy nghĩ và phân biệt những đúng sai cần thiết trước khi hành động bất kỳ điều gì.
Thứ nhất, tôi bắt đầu lập một bảng so sánh giữa tôi và đồng nghiệp. Vì sao công ty lại có quyết định trả lương cho anh ấy cao hơn tôi? Có phải vì năng lực của anh ấy tốt hơn? Biểu hiện của anh trong 6 tháng gần đây có xuất sắc? Có những kinh nghiệm hoặc bằng cấp nào của đồng nghiệp mà tôi không có? Hoặc ngay từ xuất phát điểm, anh ấy có tự ứng tuyển như tôi hay được “săn đón” chào mời từ công ty khác?
Thứ hai, hãy thử kết thân với bộ phận Nhân Sự để tìm hiểu thông tin. Tôi đã trao đổi với phòng Nhân Sự về quy định và bậc lương ở công ty, từ đó so sánh xem liệu vị trí hiện tại của tôi có đang được chi trả mức lương thỏa đáng. Nếu công việc của tôi luôn trên đà phát triển nhưng mức lương lại thấp hơn so với bậc lương hiện tại, bộ phận Nhân Sự cần phải đưa ra lời giải thích hợp lý cho quyết định này.
Thứ ba, bên cạnh việc tham khảo Nhân Sự, tôi cũng cần tìm hiểu về mức lương cùng vị trí trên thị trường dao động ở khoản nào. Đây là cách nhanh nhất giúp tôi có được bức tranh toàn cảnh về thang lương cùng ngành nghề và đánh giá được tôi có đang được chi trả khoản lương xứng đáng với những gì tôi cống hiến hay không.
Điều cuối cùng và quan trọng nhất, sau khi đã xem xét đến mọi yếu tố và cảm thấy bản thân thật sự phù hợp để nhận được khoản lương như đồng nghiệp, tôi cần sắp xếp một cuộc gặp gỡ ngay với lãnh đạo để trực tiếp trình bày vấn đề lương bổng này. Thay vì hấp tấp yêu cầu ngay được tăng lương, tôi cần chứng tỏ cho cấp trên thấy rằng tôi đã chuẩn bị kĩ càng mọi điều trước khi trao đổi. Cách “đánh tiếng” tôi áp dụng đó là dò hỏi lãnh đạo xem liệu với tiến độ và sự chăm chỉ này, tôi cần làm gì tiếp theo để cải thiện bản thân hơn nữa nhằm nhận được mức lương đề nghị cao hơn trong lần đánh giá nhân sự sắp đến.
Nguyên tắc quan trọng nhất và cũng là “bài học xương máu” của riêng bản thân tôi, đó là không nên đặt mình vào so sánh với bất kỳ một ai khác. Đừng vội đánh giá công ty có chính sách phân biệt đối xử thiếu công bằng, hay đồng nghiệp kia vì lí do nào đó mà nhận được sự ưu ái hơn. Hãy luôn bình tĩnh và rõ ràng phân tích mọi việc, cũng như xây dựng một kế hoạch hợp lí đạt được mức lương tương đương với đồng nghiệp ấy. Sự bốc đồng và ganh đua chỉ khiến hình ảnh bản thân trở nên xấu xí trong mắt đồng nghiệp, cấp trên mà chẳng mang lại thay đổi tích cực gì cho riêng tôi.
Tuy nhiên, điều này cũng không có nghĩa là bạn hoàn toàn mất cảnh giác và lu mờ trước mọi thông tin và điều khoản minh bạch về lương bổng. Hãy cố gắng tìm hiểu thật rõ ràng và nếu thật sự có bằng chứng xác nhận vị trí bạn đang làm được trả mức lương thấp hơn so với bậc lương chung của thị trường hoặc đại đa số đồng nghiệp cùng vị trí, đã đến lúc bạn yêu cầu công ty đưa ra một câu trả lời hợp lý và đòi lại quyền lợi chính đáng cho bản thân mình.
— HR Insider —
Xem thêm một số việc làm hấp dẫn khác tại www.vietnamworks.com
Bài viết dành riêng cho thành viên của HR Insider.
